Reacties en foto's

dik v

( organisator / routebegeleiding ) 01-08-2023

Het was wat mij betreft een bijzonder mooie en prettig ontspannen wandeling afgelopen woensdag (26 juli) van Nijmegen langs de rivier de Waal door de Ooijpolder naar de Millingerwaard. Met een prettig clubje van zes personen, met een afmelding vanwege knieproblemen. En een bijzonder kleurrijke wandeling. Terwijl bij een groot aantal wandelingen in de rest van het land de randen van paden en weggetjes dor en droog ogen, zien we langs de rivieren nog volop kleur. Dat was de week ervoor het geval langs de IJssel van Deventer naar Zutphen. En dat was ook nu weer het geval tussen Nijmegen en Kekerdom. Al komt een groot deel van de uitbundige kleurenpracht van een paar soorten zoals hoog groeiende overal boven uit stekende paarse kruldistels en geel boerenwormkruid en jakbskruiskruid. Maar ook van grote plekken van de tamelijk zeldzame paarsroze grote centaurie bij voormalige steenfabriek De Vlietberg en grote paarsrode ringen grote kattestaart langs het water van de Kaliwaal bij de Millingerwaard en paarse velden van lage kruipende grote tijm bij de restanten van de steenfabriek in de Millingerwaard. Die Kaliwaal met paarse ringen om het oplichtende water gaf trouwens wel het mooiste uitzicht in de loop van de wandeling van boven op de dijk. Tussen Ooij en Millingerwaard is het trouwens voortdurend de keuze of je boven over de dijk loopt, met meer uitzicht, of door het groen onderaan de dijk, vaak lastiger voor je voeten. Tot Erlecom ongeveer halverwege waren we onderlangs de dijk gelopen, en ook daarna loopt er nog een smal voetpad onderlangs de dijk, naar mijn ervaring lastig lopen zodat we ervoor kozen boven over de dijk te lopen, met als resultaat het geweldige uitzicht op de Kaliwaal dat we anders niet gehad hadden. Met naar de andere kant het uitzicht over het land onder steeds wisselend licht en wolken. Dat we het niet helemaal droog zouden houden viel eigenlijk te verwachten, maar de regen bleef gelukkig beperkt tot een paar korte kleine buitjes voor we bij Ooij waren, die nauwelijks afbreuk deden aan de wandeling. Het leverde wel bijzonder mooie uitzichten op over de rivier die zich met steeds wisselend licht en wolken met een voortdurend van karakter wisselend gezicht liet zien. En deze wandeling grotendeels vlak langs de rivier is door het voortdurende gezicht op die rivier in telkens wisselend licht toch al zo'n beleving. De wandeling is wel aan de lange kant, maar is ook door zijn lengte en de voortdurend aanwezige rivier telkens weer een unieke ervaring, nauwelijks met een andere wandeling te vergelijken. Je wordt volledig door het rivierlandschap opgezogen. Ik geloof ook niet dat er ergens een plek is waar je zoveel zo dicht bij de rivier bent. Op sommige plekken was trouwens ook hier wel de droogte te zien, zoals op de grotendeels uitgebloeide en verdorde hellingen van de dijken, deels ook gemaaid en afgegraasd. En de rivierstrandjes langs de Waaloevers waren nog opvallend weinig begroeid. Voor we bij de rivier zijn liepen we eerst een mooi stukje door Nijmegen, langs het Kronenburgerpark met een oude toren muren van de oude stadswal, naar de grote Sint Stevenskerk met kanunnikenwoningen en de Latijnse school in Hollandse renaissancestijl en het Valkhof waar zo'n twee duizend jaar terug Claudius Civilis, leider van de Germaanse opstand tegen de Romeinen, uitkeek over de rivier en de Romeinse legers zag naderen. Dan dalen we van het Valkhof af naar de rivier. Daar zoeken we een route dicht langs de rivier, over de zandstrandjes met vaak bijzondere soorten, waar nog opvallend weinig groeit in het zand op dit moment, maar waar je wel steeds hogere zandduinen ziet ontstaan bij de kribben. Iets hoger en droger hele veldjes zeldzame zandweegbree en kruisdistel. De ruigten hoger langs de rivier lijken ook te veranderen en steeds kleurrijker te worden. Hier en daar met echte verrassingen zoals zalmroze boslathyrus. Heel bijzonder is een rivierduin vlak voor de Vlietberg met topjes met grote kringen wit met roze zeepkruid in het zand. Dan langs de Vlietberg, de Ooijse Bandijk een oude geniedijk en de Bizonbaai naar Oortjeshekken, een mooie plek om te pauzeren. Vandaar langs de dijk naar de Millingerwaard. Een kring met grote groene omhoog staande oren van mierik op het pad onderlangs de dijk. In de Millingerwaard paarsroze veldjes met tijm bij de voormalige steenfabriek, de monumentale bomencirkel van 8 duizend jaar oude uit de rivier opgebaggerde bomen en daarna het indrukwekkende zandduin vlak voor de Millinger theetuin, je zou er tegelijk bovenop en aan de voet ervan willen staan om de hoogte te ervaren, het zand wordt over een lang strand in een rivierbocht voortdurend opnieuw aangevoerd. Met aan de voet ervan een paar geweldige gespleten bomen, wilgen en populieren, als bomen in een mangrovebos die het zandstrand hier een opmerkelijk donkere sfeer geven. Bij de Millinger Theetuin besluiten we door te lopen en niet naar binnen te gaan en op de dijk boven Kekerdom blijkt dat we net de bus kunnen halen, zodat we mooi om half zeven in Nijmegen zijn. het was een bijzonder mooie dag. Wat mij betreft eigenlijk meer dan een wandeling een belevenis. Iedereen erg bedankt voor het meewandelen en voor de prettige ontspannen sfeer tijdens de wandeling. (Hieronder een link naar het min of meer geordende fotoverslag van de wandeling. Voor meer informatie en ter vergelijking hier nog een link naar een voorgaande wandeling op 24 juli in 2020: https://myalbum.com/album/4PL2SwQ4MMCA/)
Het was een lange wandeling, maar waanzinnig mooi. De derde keer dat ik de wandeling liep en eigenlijk elke keer bijzonder. De eerste keer, twee jaar geleden, in het droge najaar van 2018 stond het water in de rivier en de Millingerwaard zo laag dat we over de bodem van een plas konden oversteken waar pas een pad was weggegraven. En vorig jaar in november op een dag die nauwelijks mooier had kunnen zijn dan deze voor een wandeling langs de rivier. Met prachtig licht over de rivier. Twee keer in het najaar, niet de mooiste tijd van het jaar, dus dit jaar moest het in juni. Dat lukte niet, het werd juli en dat was misschien nog wel mooier. Wat een uitbundige hoeveelheden bloeiende bloemen waren er.
Het weerbericht was wat dubieus: volgens buienradar bleef het droog maar volgens weerplaza en weeronline konden we de hele dag regen verwachten. Toch leek het geen regenachtige dag te worden en uiteindelijk viel de regen erg mee. We waren met 8 deelnemers, een deelnemer had niet doorgehad dat ze de dagen tevoren van de reservelijst was doorgeschoven naar de deelnemerslijst en we vertrokken mooi om vijf voor half 11 van station Nijmegen. Behalve dat het een lange wandeling is, is er ook ontzettend veel te zien. Dat begint al met het stuk in Nijmegen zelf. In de Ooijpolder loop je het eerste stuk vlak langs de rivier, een van de plekken waar altijd veel bijzonderheden te zien zijn. En dat gaat zo door.
De wandeling zit ook een beetje gek in elkaar. Met eerst de Ooijpolder, dan een lange dijk en dan nog eens de Millingerwaard als je bijna aan het eind bent. Maar je hebt ook niet het hele stuk naar de Millingerwaard gelopen om daar vlug vlug even door te lopen. Als je er bent wil er ook even rondkijken. Dat maakt bij elkaar dat de wandeling nog wat langer wordt. Het is al met al een wandeling die erom vraagt om de tijd te nemen realiseer ik me achteraf. De twee erg mooie horecaplekken langs de wandeling, Oortjeshekken en de Millinger Theetuin dragen daar nog een extra aan bij.
Het stukje door Nijmegen vind ik persoonlijk een mooi begin van de wandeling. Door het oude centrum van de stad vol herinneringen aan het verleden. Een stukje eind 19e eeuwse straat, het Kronenburgpark waar nog resten van de middeleeuwse stadsmuur staan en dan naar de 13e eeuwse gotische Stevenskerk in een half middeleeuwse half renaissance-omgeving. Verderop staan we op het Valkhof, waarvan de naam vooral verbonden is met Karel de Grote (rond 800) maar waar eerder al Romeinen en Bataven rondliepen en op de rivier neerkeken. Hier zag 17e eeuwer Constantijn Huygens de leider van de Batavierenopstand Claudius Civilis staan in de regel: HIC STETIT HIC FRENDENS AQUILAS HIC LUMINE TORVO CLAUDIUS ULTRICES VIDIT ADESSE MANUS. Hier nu op een balustrade te lezen. Wat zoveel betekent als: Hier stond hij, hier zag hij tandeknarsend de (Romeinse) adelaars, hier in grimmig licht de handen (legers) naderen. Een romantisch beeld dat gebruik maakt van onze 17e eeuw.
Van het Valkhof afgedaald over het wat bevende boogbruggetje naar de Ooijpolder. Daar lopen we meteen tegen twee onbekende bloeiende planten op, geel en wit. De gele lijkt nog wel thuis te brengen als Oostenrijkse kers (zeldzaam), de witte niet, waarschijnlijk de zeer zeldzame peperkers, lijkt achteraf. Het mooiste is te lopen over de rand van het zand langs de rivier en de begroeiing. Waar je in deze tijd van het jaar teveel vindt om op te noemen: akkerkers, stekelnoot, wilde bertram, ganzevoeten, teunisbloemen, kruisdistel, zacht en stekend loogkruid, smal vlieszaad, klein vlooienkruid, de zeer zeldzame zandweegbree... Meer dan in juni het geval was geweest.
Vanaf de oude steenfabriek de Vlietberg lopen we over de onverharde Zwarteweg naar de Ooijse Bandijk door een omgeving vol kleuren. Is dat daar roze van de Pyrene-enooievaarsbek? (Je kunt hier ook nog een struinpad links van de weg nemen over het oude fabrieksterrein.) Over de Bandijk nemnen we na een stukje Zwarteweg een paadje steil de geniedijk op langs de weg. In de houtwal langs de weg blauwglanzende sleedoornbessen. Op de dijk meer kleuren van bloemen, grote roze plekken reigersbek. Voorbij wat kazematten (gebouwd tussen 1950 en 1960), vroeger met een geschutskoepel. Er staat ook een uitkijktoren met uitzicht op een plas. Dan weer de Bandijk over. Aan de overkant zijn we bij de Bizonbaai.
Na vorige keer besloten dat het toch het mooist is eromheen te lopen. Maar voor we daaraan beginnen komen we bij een plas met een aantal leggers van een oude brug of weg, die uitnodigt om aan de rand rond te kijken. Er groeit weer van alles, ook zeldzamere soorten. Ook een mooie plek om even te pauzeren om meegebrachte boterhammen en dergelijke te eten. Om de baai heen lopen we naar het bekende Oorjeshekken. Langs de baai oeverkruid en alanten. Drinken, soep, worteltaart. We zitten er zo goed dat we bijna een uur volmaken. Ook dat maakt de wandeling langer. Vanaf hier lopen we langs de Waaldijk, langs Ooij en verderop Erlecom. Maar langs de voet van de dijk aan de rivierkant loopt een erg goed te belopen wagenspoor door het gras, bij de eerste gelegenheid omlaag van de dijk af. Met nog een ruig natuurgebiedje erlangs waar je door kunt lopen vlak langs de rivier. (Eigenlijk kun je al van Oorjeshekken langs de rivier verder lopen.) Dat maakt de wandeling nog iets langer. Mooi voor als je besluit echt een dagje uit te trekken voor deze wandeling.
We lopen verder langs de dijk, een stuk bovenop met mooi uitzicht op de rivier, een stuk onderlangs langs alles wat op de dijk groeit. Verderop moeten we omhoog omdat er schapen grazen en het pad onderlangs is afgezet. Hierdoor hebben we vanaf de dijk wel mooi zicht op de oude wat vervallen steenfabriek in Erlecom, en over de brede rivier. Terwijl we bij Oortjeshekken zaten is het ook wat gaan regenen, genoeg om regenkleding aan te doen. Die al gauw ook weer uit kan. Dat herhaalt zich later nog een keer. Na Erlecom kijk je uit over de Erlecomse Waard met verschillende plassen omzoomd met brede banden kattestaart. Ik dacht dat ze bijna uitgebloeid waren, maar hier staan ze zo paars dat je met je ogen moet knipperen.
De Erlecomse Dam en Duffeltdijk brengen ons langs de grote plas De Kaliwaal (de naam komt van een baggerbedrijf) naar de Millingerwaard. De afgelopen jaren is daar van deze kant een prachtige toegang gekomen in de vorm van een verlaagde dijk waarover je tussen het water door kunt oversteken, als het water lager staat dan 9 m. NAP. Vorig jaar op het nippertje, nu geen probleem. Langs het pad ernaartoe staat dubbelkelk (Maaike bedankt). Ik heb het vast eerder gezien maar niet herkend. Aan de overkant staat nog een bovenstuk met schoorsteen van de oude steenfabriek. Heel bijzonder hoeveel wilde tijm hier in polletjes groeit op de stenige zandvlakte, vorig jaar tamelijk kaal nu vol kleur. Nog bijzonderder de kleine steentijm. En ook een pol marjolein. Wat verderop wil ik doorsteken naar de rivieroever. Een deel van de groep loopt door over het brede pad naar de Millinger Theetuin.
Het doorsteekpad dwars door de ruigte is uitzonderlijk. Je weet niet goed waar je moet kijken. Tussen de kruisdistels door. We passeren een palencirkel van (duizend jaar oude) bomen die uit de rivierbedding zijn opgebaggerd, die ik vorig jaar vergeten was te fotograferen. Dan lopen we min of meer langs de rivier richting de Millinger theetuin. Aan het eind staan langs de rivier oude gedrongen wilgen met gespleten stammen, waarvan je niet kunt zien waar de wortel beginnen en de stam ophoudt. Resten van een oud ooibos. En meer. Een erg mooi stuk van de Millingerwaard.
De anderen staan bij de ingang van de theetuin, ingang 6 euro (maar wel inclusief consumptie). Mijn idee is om hier een pauze te nemen en door te lopen naar het brede en hoge rivierduin dat voorbij de theetuin aan de rivier moet liggen. Vorig jaar na de wandeling ontdekte ik het bestaan ervan en ik ben er erg benieuwd naar. Eventueel kunnen mensen hier blijven zitten terwijl we erheen lopen. Ik schiet uit mijn slof als ik de indruk krijg dat bijna iedereen door wil lopen naar de bus. (Nog sorry voor mijn heftigheid.) Uiteindelijk lopen twee mensen direct door naar de bushalte bij Erlecom. Een paar blijven bij de theetuin. Met zijn vijven lopen we naar het rivierduin. Een hoog tegen de dijk opliggend zandduin aan het eind van een brede zandbank langs de oevers.
Terwijl we bij de theetuin staan en verder lopen begint het even echt hard te regenen. Maar even later houdt ook deze bui op en wordt het nog echt warm. Er gebeurt even te veel om het fenomeen van dit uitzonderlijke duin helemaal in me op te nemen. Eigenlijk had ik graag nog wat meer tijd willen nemen. Afgezien van het duin stonden er langs de dijk ernaartoe nog weer verschillende verrassende soorten, een paarse lipbloemige op de dijkhelling, ik denk nu borstelkrans, en een hoge gele soort waarvan ik nog steeds niet weet wat het was. Om bomen en struiken bosrank. Onderlangs de dijk door het zand liepen we terug, er stond nog een nog bloeiende wede, die we eerder uitgebloeid hadden zien staan met zwarte hangende zaden. Bij de theetuin namen we nog even de tijd voor een drankje.
Vanaf de theetuin lopen we over een pad tussen plassen door naar Kekerdom. Langs het pad staan nog orchidee-en, brede wespenorchissen waarschijnlijk. Ook veel zomerfijnstraal, dat we de hele dag al zagen, het lijkt een wit astertje en heeft een roze gloed. Over een vorig jaar glibberig en nu hard en droog paadje komen we bij Kekerdom op de Duffeldijk uit. Over de dijk en de Weversweg komen we bij de bushalte. Het is ruim over zessen. De bus komt over enkele minuten. Volgens de routeplanner hebben we ongeveer 21 km. gelopen. Een lange dag en een wandeling. Maar een prachtige wandeling. Met zoveel te zien en twee pauzes, bij Oortjeshekken en de Theetuin maakte dat dat de dag nog wat langer werd. Wat me tot de conclusie brengt dat het echt een wandeling is waar je de tijd voor moet nemen om er optimaal van te genieten. Maar wat mij betreft een van de allermooiste wandelingen die ik ken.
(Hier nog een link naar de route van de gelopen wandeling (19,5 km) op routeyou: https://www.routeyou.com/nl-nl/route/view/7996786/wandelroute/van-nijmegen-naar-kekerdom-ooijpolder-en-millingerwaard-kort )

Klik hier voor de foto's van deze tocht

Akke V

29-07-2023

En dan nu de link naar de foto's.

Klik hier voor de foto's van deze tocht

Akke V

26-07-2023

Dank, Dik, voor een lange wandeldag die heel erg de moeite waard was. We kregen een paar kleine buitjes over ons heen, maar daar kregen we ook mooie wolkenluchten bij boven het rivierlandschap. De kleine rivierstrandjes, het struinen door hoog opgeschoten groen in de uiterwaarden, al die veelkleurige bloemen, de wijdse uitzichten op de hoge dijken, de carrotcake bij Oortjeshekken en het leuke groepje wandelaars…. Een dag vol genieten! Dank allemaal en graag tot een volgende keer. NB. De link naar de foto’s van de wandeling volgt later.