Reacties en foto's

dik v

( organisator / routebegeleiding ) 19-09-2023

Erg mooie wandeling, een van de mooiste die ik ken. En heel gezellig met zijn zessen (met 3 afmeldingen vanwege het zich niet fit voelen). Een beetje aan de warme kant. Rond de 25 graden. Maar het voelde niet als heel erg warm. Veel zon, zo nu en dan een windje. Jammer genoeg was de heide vrijwel uitgebloeid met zo nu en dan nog een bloeiend paars struikje. Wel weidse vergezichten en de hele dag tussen jeneverbessen door. In de middag nog wat bijen wespen en vlinders. Onder andere een prachtige Koninginnepage bij de afdaling van de Archemerberg. Ook mooi is dat je de hele dag over de berg loopt, onverhard over zachte paden. (Alleen een klein stukje fietspad en de weg over de Lemerberg die je over moet steken. De natuurcamping De Lemeler Esch onderaan de Archemerberg is een mooi beginpunt en thuis de Lemelerberg was nu op een zaterdag ook open en een leuke plek om te zitten. Met geweldige appeltaart met mes en vork die je echt nodig hebt. Anders is hij meestal dicht. Zaterdag heeft wel het nadeel dat er geen openbaar vervoer is naar de Lemeler Esch. Gelukkig waren er genoeg automobilisten om deelnemers van station Ommen te halen (ook als er geen afzeggingen waren geweest). Nu stond ik er uiteindelijk alleen met twee automobilisten. (Maar misschien genoeg reden bij elkaar om het een volgende keer ook maar op een zaterdag te proberen. Met genoeg automobilisten is dat goed te doen. Dus nog dank aan de automobilisten.) Omdat het boscafé al dicht was met zijn vijven nog een drankje gedronken bij het station in Ommen. Een mooie en gezellige afsluiting van een gezellige wandeling. Iedereen bedankt voor het meewandelen en voor de prettige sfeer en wellicht tot een volgende keer. En dan nog de naam jenever: Oorspronkelijk was jenever een moutwijn waaraan extracten uit de jeneverbes werden toegevoegd. (Hieronder een link naar een fotoboek met de nog onbewerkte foto's van de wandeling. Het laatste deel met foto's met een hoekje eruit vanwege de val met mijn camera waardoor de lens niet meer helemaal opent. Voor meer informatie voeg ik een uitgebreider verslag van een vorige wandeling toe van 7 september 2021.)
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Wat een prachtige wandeling. En wat vreemd toch dat zo n wandeling zo weinig deelnemers trekt. De plaats is natuurlijk niet naast de deur voor iedereen en met openbaar vervoer wat omslachtig te bereiken. Maar wandelingen die tot de mooiste van het land horen, zeker met bloeiende heide, liggen nu eenmaal niet altijd naast de deur. En voor sommige ervaringen is het niet gek wat extra moeite te doen. Troost is dat het met een kleine groep van vier personen prettig en ontspannen wandelen is. Ik had de wandeling al eerder in augustus op de agenda gezet, maar ook toen leverde dat nauwelijks deelnemers. Daarom had ik hem nu, begin september nog maar eens erop gezet. Omdat overal de heide later was, zoals ik begin augustus merkte, zou er begin september nog wel heide in bloei staan. Vorig jaar, helemaal eind augustus, was de heide op de Archemerberg ook zo n beetje de mooist bloeiende heide van het hele seizoen.
Camping de Lemeler Esch bij Lemele met Boscafee is een mooie plek om de wandeling te beginnen. Vlak bij Ommen. Voor de deur stopt de buurtbus tussen Dalfsen en Ommen. De andere horeca op de tweelingberg van de Archemer- en Lemelerberg was theehuis Lemelerberg op de Lemelerberg. Maar het had er alle schijn van dat deze inmiddels dicht was. Want september en alleen nog in het weekend open. En in het weekend rijdt er geen bus. Vandaag reed er wel een bus vanaf Dalfsen, maar het was fijn dat we met iemand mee konden rijden. Ik doe het niet vaak, Maar bij deze wandeling is het wel prettig iets te regelen. Het beloofde een warme dat te worden, de warmste van deze kleine minizomer in begin september die we deze dagen meemaakte. Dus kalm aan en extra water mee. En alvast maar appeltaart voor de wandeling bij de Lemeler Esch. Jammer ook dat het Boscafe, al om 5 uur ging sluiten. Ik betwijfelde dat we dan al terug zouden zijn. Door een afsteekpaadje verlaat je de camping en loopt via een brede bosweg omhoog de berg op, zoals een bordje aanwijst. Een stukje tussen bos en dan met aan de ene kant heide. Zo paars. Vanaf waar je loopt omhoog tegen de berg op. Overweldigend is een gek woord, maar het lijkt wel uit te drukken wat je ervaart. En: Nooit geweten dat de bloeiende heide zo kon geuren , schreef ik vorig jaar.
Als je verder loopt komen daar jeneverbesbomen en -struiken bij in allerlei vormen, met wilde kapsels en als slanke cipressen. En nog iets verder ook het uitzicht vanaf de berg. Hoe hoger je komt hoe meer. Uiteindelijk kijk je verschillende kanten op ver uit op groen land met strepen bomen in de laagte. Ik ken tot nu toe geen berg in Nederland waar je zo ver uit kunt kijken tijdens een wandeling. En heide, jeneverbessen en uitzicht, dat zijn de ingredienten die deze wandeling het meest bijzonder maken. Archemerberg en Lemelerberg zijn deel van een in de voorlaatste ijstijd, zo n 200.000 tot 150.000 jaar geleden gevormde stuwwal, net als de Sallandse Heuvelrug en andere heuvels in de buurt. Wat uitnodigt de verschillende heuvelruggen met elkaar te vergelijken. Het is eigenlijk ondoenlijk alle mooie heidegebieden in een paar weken te zien bloeien, maar het was de afgelopen weken gelukt om over een hele reeks heides in het land te lopen, voorzichtig bloeiend op Terschelling begin augustus, wat verder in bloei op de Hamert in de Maasduinen in Limburg, op de Sallandse Heuvelrug ookm nu niet echt voluit op de Holterberg maar weer overweldigend op de Sprengenberg, met veel gras op de uitgestrekte Kampina in Brabant, bewolkt maar mooi bloeiend op de Mookerhei, telkens weer mooi op de Gooise heide en verrassend afwisselend en kleurrijk in de duinen tussen Bergen en Groet.
De Veluwezoom ( Posbank ) had ik dit jaar overgeslagen. Eigenlijk allemaal andere en verschillende gebieden. Waarbij de kleinere Mookerheide en de heide bij Bergen en Groet een speciale plek bij me innemen. De Holterberg wil maar niet volop bloeien als ik langskom. Maar de Sprengenberg en de Archemer- en Lemelerberg ervaar ik elke keer weer als overweldigend. Het pad omhoog bracht ons bijna bovenop de Archemerberg met uitzicht naar het oosten waar je ver kon kijken ondanks dat het heiiger was dan alle zon deed vermoeden. Tussen de eerste jeneverbesstruiken op de helling door die ons de hele dag verdere zouden vergezelden. Bijna boven sloegen we af naar rechts en kwamen na een niet zo veel belovend stukje op een mooi afwisselend bospad met bosbessenstruikje langs een bemost bos met een walletje erlangs waar twee jaar terug veel paddestoelen. Nu niet. Verderop wat vossebessen en dopheide tussen de kraaiheide. Zodat we in totaal vijf soorten heideachtigen langs het pad zagenn. Ik was eigenlijk tevoren van plan hier een stuk af te steken maar herinnerde me ineens een heel bijzondere eikenboom die ik hier gezien had. Een stobbe met dikke stammen. Maar dat zag je niet als je er langs liep, je moest er eerst omheen lopen. Dan zag je hoe de boom met zijn takken omlaag was gegroeid, waarbij de takken die de grond raakten weer uitlopers begonnen te vormen, zodat de boom vanaf het pad helemaal was afgeschermd.
Bijzonder om te zien. Lastig om te vertellen. Aan de noordkant staat langs het brede fietspad om de Archemerberg een groot bord dat men bezig was met verbetering van de natuur. Het terrein lijkt net name veel opener te zijn gemaakt, vrijwel de hele berghelling is vrijgemaakt van bos. Het lijkt erop om meer ruimte voor de jeneverbessen te scheppen. Hoopvol stemt dat je op veel plekken onder de wandeling veel kleine jonge jeneverbessen ziet staan. Wat lijkt te weerleggen dat de jeneverbes zich niet meer voortplant zoals een tijd werd gedacht. Vanhier naar het topje van de Archemerberg. Maar voor we daar waren kwamen we nog door een mooi stukje met jeneverbessen. Met uitzicht vanaf het pad op een bosboerderijtje. aan de voet van de berg staat ook een schuilhuisje waar we konden zitten om meegebrachte boterhammen e.d. te eten. Met het idee dat het boven op de berg in de zon te warm zou zijn. Wat mee bleek te vallen door een windje dat er stond. Ernaast lag een drinktrog met een fotogenieke pomp met een groot waterwiel en het opschrift Water voor dieren met erbij een hek om paarden aan vast te maken.
Boven op de Archemerberg heb je een prachtig uitzicht naar alle kanten, ik geloof niet dat ik een ander dergelijk uitzicht in Nederland ken. We daalden af richting theehuis De Lemelerberg. Langs een mooi jeneverbesbos en de Dikke Steen, hierheen gebracht door het ijs van de voorlaatste ijstijd, die door erosie steeds dieper in zijn kuil lijkt te komen liggen, en langs het Groot en Klein Ravijn, twee diep ingesneden dalen in de heuvel, smeltwaterdalen, gezien de scherpe V-vorm vooral uitgesleten door stromend water. Met mooi contrast met de brede lanen van Park 1813 even verderop rondom her theehuis, aangelegd door de Oranjebond van Orde die zich in die tijd met ontginningswerkzaamheden bezighield, met name om tegenwicht te vormen tegen de sociaaldemocratie. Via een rechte laan met rolstoelpad komen we bij de grote stenen leeuw met opschrift 1813 boven het theehuis. Vorig jaar viel me op dat het bos hier en daar nogal verrommeld was, wat me dit jaar minder opviel. Het theehuis De Lemelerberg is in september alleen in het weekend open, er stond ook een kiosk, maar ook gesloten. Dus moesten we het doen met de tafels en stoelen die er stonden en wat we zelf bij ons hadden. Ons erover verbazend dat een horecaplek op zo n mooie plek zo karig benut wordt. Daar zou toch veel meer mogelijk moeten zijn. Het aantal mensen dat er zat en langs liep leek daar ook op te wijzen. Jammer van de plek.
Aan de andere kant van de weg over de Lemelerberg vlak langs het theehuis ligt Natuurreservaat Lemelerberg. Het is een prachtig gebied met heidevelden, overal jeneverbessenboompjes en -struiken en -bosjes waar je midden doorheen loopt, volop met bessen aan de vrouwelijke struiken. Er ligt zelfs nog een stuk open zand met verspreid staande jeneverbes. Bijzonder zijn de laag over de grond kruipende jeneverbesstruiken met doorsneden van wel meer dan 10 meter, die je meestal alleen in berggebieden ziet. Met steile zandkuilen en stukken open zand en met uitzichten van het pad over de hoge rand van de heide op het land eromheen. Aan de oostkant kom je nog even bij de een stuk es van Lemele, helaas begroeid met hoge mais die je het uitzicht beneemt. Een deel van het gebied lijkt vroeger in cultuur te zijn gebracht, met een brede zandweg met aarden wallen erlangs en rodondendronstruiken en een houten vakantiehuisje (je kunt het huren bij Landschap Overijssel). In de rest van het gebied loop je op smalle paden tussen heide, eiken en jenebverbessen. Omlaag tot aan de voet van de berg en weer omhoog naar het topje. Met overal heide en jeneverbessen. Andere flora is er trouwens bijna niet valt me op. En hier en daar oogt het erg droog. We lopen omhoog naar het hoogste punt van de berg aan deze kant, met een vogeltelpunt afgeschermd met een palissade met uitzicht over het gebied en de omgeving (met veel elektriciteitsmasetn en grote stallen).
Het pad door het natuurgebied vormt een rondje, er zijn alleen enkele ingangen vanaf de zuidkant, dus we kwamen via een afsteekpaadje min of meer terug waar we begonnen waren. Deze keer liepen we vanhier een stuk terug door akkerbouwgebied over de Lemeler Esch. De afgelopen jaren had ik dat nog gemist aan de wandeling. De wandeling was er wel iets langer en onelegant slingerend van geworden: over de Esch en dan weer een stuk terug. Ook deze kant van de Esch stond vol mais langs de paadjes door het akkerland. Gelukkig stonden er ook fotogenieke zonnebloemen en gele randen boerenwormkruid. Boven de mais uit keek je uit op het paarse topje van de Lemelerberg. Bij een tuinderij zijn mensen aan het bonenplukken langs een perceel met paarse windes (ipomoea of ipomea, of dagbloem), langs de landweg een randje oranje Oostindische kers. Dan lopen we verder in een bocht door het bos op de Lemelerberg waarbij we op enkele plaatsen de heenweg aantippen en dan door het midden van van het gebied omhoog lopen naar het topje van de Lemelerberg met panorama, op ruim 60 meter, ook weer met mooi uitzicht. Maar minder hoog en weids dan de Archemerberg op 77,9 meter.
Daar gaan we even zitten om van het uitzicht te genieten en een slok water te nemen. Het is iets over vijven, dus nog even zitten bij het Boscafee zit er definitief niet meer in. Ondertussen bedenk ik hoe ik de wandeling wat recht kan trekken door dit stukje van de terugweg bij de heenweg te trekken. Met een bocht net onderlangs de Archemerberg lopen we langs uitgestrekte heide en jeneverbessen terug naar de camping en het Boscafe. Langs het smalle paadje omlaag dat ik vorig jaar gemist heb en een stukje bos. Op de camping kunnen we mooi onze waterfles nog bijvullen. Vorig jaar brak na terugkomst bij de Lemeler Esch een de bui los, met grote hagelstenen en onweer. Nu ligt het zwembadje van de camping uitnodigend in de zon. Bij het afscheid zijn we het erover eens dat we er een erg mooie, prettige en ontspannen wandeling op hebben zitten met zijn vieren.
Bedankt voor het meewandelen, het gezelschap en de aangename sfeer. En dank voor het meerijden van en naar station Ommen. Met alle tijd om bij het pannekoekenhuis tegenover het station nog een pannekoek te eten voor we op de trein stapten. Ik vond het een bijzonder mooie wandeling door een erg mooi gebied. Vooral de uitzichten, met name vanaf de Archemerberg naar alle kanten, maar ook op andere plaatsen zijn bijzonder. Ik geloof niet dat ik ze mooier ken. Wat de Holterberg en Sallandse Heuvelrug meer hebben zijn vooral velden vol vossebessen en nattere heide met veel dopheide erop. Maar ik denk dat ik dit het mooiste jeneverbesgebied vind dat ik ken, vooral ook met de hoogteverschillen en omdat je er op zoveel plaatsen dwars tussendoor loopt. Misschien ook wel het volst met de zwarte en groene jeneverbessen. Wat wel opvalt is dat het gebied eigenlijk weinig divers lijkt aan soorten, met eigenlijk de hele dag geen andere soorten. En ook dat het het overal erg droog was. Wat er op lijkt te wijzen dat ook dit gebied deelt in de algemene malaise van de Nederlandse natuur van verschraling en verdroging. Gelukkig lijkt het hier wat beter te gaan met de de jeneverbes. Dat we niet zoveel paddestoelen zagen na een nogal droge periode was niet zo vreemd. Wel zagen we de hele dag wel wat vlinders vliegen, vooral atalanta s. Ook zagen we zo nu en dan mogelijk spechten vliegen en misschien een boomvalkje en zag iemand een hermelijntje of een soortgenoot oversteken. Dat zie je niet elke dag. En wat we wel veel gezien hebben zijn zandbijen en graafwespen en plekken waar ze hun holen hadden. Heel bijzonder. Ook op de heide was het een flink gezoem tussen de heidestruiken. Als het kan volgend jaar weer in augustus. (Voor meer informatie en ter vergelijking hier meer uitgewerkt fotoverslag van de wandeling in 2021: https://myalbum.com/album/8wc9nqxm5DeB/)

Klik hier voor de foto's van deze tocht

Willy M

10-09-2023

Hallo Dik, laat ik meteen beginnen om je te bedanken voor deze hele hele mooie wandeling in een gezellige ontspannen sfeer. Prettig om de hele dag op onverharde paden te wandelen. Na de start ging het meteen de Archemerberg op, maar eenmaal boven begon het genieten al mbt de vergezichten. Eerst nog wat nevelige luchten maar niet minder mooi. De Archemer ging over in de Lemelerberg. Genoten van heeeel veel vergezichten dus. Steeds weer uit een andere hoek. Maar dan de jeneverbesstruiken, niets te veel gezegd, in grote getale over de twee bergen verspreid. Regelmatig stil gestaan om het unieke van deze kleine blauwe besjes te aanschouwen, prachtig. De fles jenever moest je er even bij denken;-) Bij Theehuis de Lemelerberg hebben we dan de pauze, ook weer goed gekozen. Heerlijk onder de grote parasol ons drankje genuttigd. Na de pauze weer gesterkt en uitgerust verder. Heen en terug, cirkelend, vele links-rechts afslagen, klimmen en dalen, open en dicht landschap, staande en liggende bomen, boomwortels en Saharazand, de heide niet te vergeten, het één meer in kleur dan het ander. Dik ik heb me prima vermaakt. Bijzonder om te ervaren dat we in ons mooie landje toch het gevoel kunnen krijgen dat we een bergbeklimmer zijn. De nazit hebben we met z'n vier bij station Ommen gedaan. Ook weer ontspannen en gezellig. Twee dames;-) hebben het nog ietsjes later gemaakt, hoezooo Kortom ik heb genoten. Dik nogmaals dank, en medewandelaars, Klaas, Niek, Liesbeth en Rita ook dank voor het delen, het uitwisselen en gezelligheid. Tot wellicht op en andere wandeling, vriendelijke Groet Willy

Ik vond het tempo: Ontspannen tempo (tussen 4,5 en 5 km/u)